Warren Buffett i jego książki. Co poleca przeczytać legendarny inwestor
Sukces inwestycyjny Warrena Buffeta i jego funduszy to wypadkowa wielu czynników, w których budowana przez lata wiedza odgrywa kluczowe znaczenie. Buffet dużo czyta, zwłaszcza gazet, ale żeby wiedzieć jak czytać gazety, co w nich jest ważne, a co nie - trzeba mieć dokładniejszą wiedzę, taką książkową.
Wiemy, że Warren Buffet w swoim życiu przeczytał nie tylko legendarnego „Inteligentnego Inwestora” Benjamina Grahama. Bowiem to, co czyta zarządzający wartą ponad 400 miliardów dolarów spółką Berkshire Hathaway, wiemy z ukazujących się przez lata wywiadów i listów jakie pisał do inwestorów. Na tej podstawie publikowane są „listy książek które każdy inwestor musi przeczytać”, bo to „książki polecane przez Warrena Buffeta.
Warren Buffett i książki, które poleca
Bez względu na żartobliwy ton, wskazówki, jakimi Buffet się kieruje w życiu i inwestycjach, to skąd czerpie inspiracje, to bardzo ciekawe informacje. Szukamy przecież takich lektur, na które warto poświęcić swój czas. Autorzy serwisu warrenbuffett.com, śledzącego działania inwestycyjne legendarnego inwestora, przygotowali listę czternastu takich książek. W tekście nie ograniczyłem się jednak do przepisania ich tytułów, ale poszerzyłem go o ważniejsze fragmenty i cytaty z tych pozycji.
1. Inteligentny Inwestor - Benjamin Graham
Książka od której zaczyna się każdy tekst o książkach Buffeta. To klasyczna publikacja z 1949 roku, koncentruje się na inwestowaniu opartym na fundamentalnej analizie i długoterminowych strategiach. Warren Buffett po raz pierwszy przeczytał tę książkę, gdy miał 19 lat. Często mówił, że to właśnie ta książka dała mu podstawy do zostania najlepszym inwestorem na świecie.
„Żeby skutecznie inwestować przez całe życie, nie potrzebujesz kosmicznego IQ, wyjątkowej wiedzy i umiejętności. To, czego potrzebujesz przy podejmowaniu decyzji, to solidna rama intelektualna i zdolność do utrzymania emocji.”
„To sposób wypróbowany przez wiele osób, ale dowody na jego skuteczność są przekonujące: im więcej przeprowadzasz transakcji, tym masz więc akcji w ręku.”
„Nigdy nie kupuj akcji tylko dlatego, że ich cena wzrosła, ani nie sprzedawaj tylko dlatego, że ich cena spadła.”
2. Zwykłe akcje, niezwykłe zyski - Philip Fisher
Bardzo popularna książka, zawierająca informacje o tym, na co zwracać uwagę w firmach przed inwestycją i jak zarabiać na innowacyjnych przedsiębiorcach. Buffett często wspominał o tej książce, mówiąc, że po przeczytaniu jej wielokrotnie próbował dotrzeć do jej autora, a opisane w niej metody wielokrotnie pomogły mu w mądrych inwestycjach.
„Badania wskazują, że największe nagrody inwestycyjne otrzymują ci, którzy dzięki wyczuciu lub szczęściu mieli okazję zainwestować w firmę, która będzie przez lata osiągała wzrost sprzedaży i zysków znacznie powyżej swojej branży. Dlatego kiedy wierzymy, że znaleźliśmy taką firmę, lepiej trzymajmy się tej inwestycji przez dłuższy czas. Takie firmy niekoniecznie muszą być małe, zalążkowe. Natomiast, niezależnie od wielkości, to co się liczy to ludzie z kierownictwa spółki, ich determinacja do osiągania kolejnych poziomów rozwoju i zdolność do skutecznej realizacji planów.”
„Element, o którym wspominam kilka razy, jest potrzeba cierpliwości, jeśli liczymy na duże zyski z inwestycji. Często łatwiej jest stwierdzić, co się stanie z ceną akcji niż to, ile czasu upłynie dojście do wskazanej ceny.”
3. Business Adventures: Twelve Classic Tales from the World of Wall Street - John Brooks
Książka opisuje kilka spektakularnych przedsiębiorstw i kluczowych momentów w ich historii. Ponadto książka przedstawia model prowadzenia przez nie działalności gospodarczej w perspektywie historii gospodarczej świata. Opisuje je w takich sytuacjach, jak krach na rynku w 1962 roku i próba ratowania funta brytyjskiego. Jest to jedna z ulubionych książek Buffetta, polecił ją nawet swojemu przyjacielowi Billowi Gatesowi.
4. Security Analysis - Benjamin Graham i David Dodd
Książka, która może pomóc przedsiębiorcom i inwestorom mądrze zarządzać swoimi pieniędzmi, oceniać wartość firmy, sprawdzić jak inni postępowali w podobnych sytuacjach. Książka ma kilka różnych wydań, a wstęp do szóstego wydania zawiera napisał sam Warren Buffett. Po raz pierwszy opublikowana w 1934 roku.
„Rynek nie jest wagą, która za pomocą precyzyjnego i bezosobowego mechanizmu rejestruje znaczenie każdej wpływającej na niego kwestii. Patrząc na rynek, powinniśmy raczej powiedzieć, że jest maszyną do głosowania, w której wiele osób rejestruje swoje wybory, decyzje będące wypadkową ich rozumowania i emocji.”
5. The Essays of Warren Buffett - Warren Buffett i Lawrence A. Cunningham
W tej książce Warren Buffett prezentuje nie tylko swoje przemyślenia na temat inwestowania, ale także podaje informacje na temat praktyki zarządzania Berkshire Hathaway, wiele anegdot i informacji autobiograficznych.
„Jeśli więc czytasz czytasz nagłówek, który mówi: Inwestorzy tracą się z powodu osłabienia na rynku możesz się uśmiechnąć. Sam natomiast interpretuj te słowa tak, że spekulant stracił, ale inwestorzy zyskują. Chociaż piszący często o tym zapominają, to ty pamiętaj, że każda strona transakcji ma dwie strony, na każdego kupującego przypada sprzedający. Jak mówią grający w golfa: Każdy dołek powoduje, że ktoś jest szczęśliwy."
„Nie musisz być ekspertem w od każdej spółki, czy nawet od wielu spółek. Musisz być tylko w stanie ocenić firmę pod kątem obszaru twoich kompetencji. Zakres tego obszaru nie ma znaczenia.”
„Utrata czujności i skupienia jest tym, czego najbardziej się obawiam, gdy zastanawiam się nad inwestycją w firmę, której wyniki wyglądają znakomicie. Zbyt często widziałem, jak sytuacja spółki traciła na znaczeniu, wobec pychy i znudzenia menadżerów, skupiających się na złych kierunkach działania.”
„Często na Wall Street jest tak, że to od czego mądrzy ludzie zaczynają, głupki zostawiają na koniec.”
6. Where Are the Customers’ Yachts? - Fred Schwed
Jedna z bardziej osobliwych książek na tej liście. Humorystyczna powieść zawiera barwne anegdoty o Wall Street i wiele ciekawych informacji ze świata inwestycji i doradztwa finansowego. W 2006 roku Buffet określił ją jako „najbardziej zabawną książkę o inwestycjach, jaka kiedykolwiek została napisana”.
„Spekulacja to starania, najczęściej bezskuteczne, żeby z małych pieniędzy zrobić wielkie. Inwestycja to wysiłek, najczęściej realizowany z powodzeniem, żeby z pieniędzy dużych uniknąć zrobienia małych.”
„Nie można powiedzieć, że liczby kłamią. Ale używanie liczb w dyskusji o finansach często prowadzi do tego, że istotna część faktów jest wypychana na dalszy plan.”
„Klienci mają nieznośny zwyczaj pytania o przyszłość rynków finansowych. Jeśli zaszczycisz kogoś zadając mu to trudne pytanie, możesz mieć pewność, że otrzymasz szczegółową odpowiedź. Rzadko będzie to najtrudniejsza ze wszystkich odpowiedzi - nie wiem.”
7. Essays in Persuasion - John Maynard Keynes
Opublikowana w 1931 r. książka to lektura wymaga na wielu kursach biznesowych. Zawiera informacje na temat ekonomii politycznej tamtego okresu. Jest uważana za jedną z setki najlepszych książek, jakie kiedykolwiek zostały napisane. Buffett chwaląc tę pozycję powiedział: "Czytanie Keynesa sprawi, że będziesz mądrzejszy w kwestii rynków i papierów wartościowych. Nie jestem pewien, czy większość ekonomistów to zrobi”.
„Idee ekonomistów i filozofów politycznych, zarówno są słuszne, jak i błędne, oddziałuję silniej niż się powszechnie wydaje. W rzeczywistości to te idee rządzą światem i niewiele więcej. Ludzie, którzy uważają się za całkowicie wolnych od wpływów istniejących intelektualistów, są zwykle niewolnikami tych ekonomistów, którzy nie istnieją.”
„Mądre powiedzenie uczy nas, że znacznie lepiej przegrać w typowy sposób, niż odnieść sukces w sposób zupełnie nietypowy.”
„Kiedy mam nowe informacje, wyciągam nowe wnioski”
8. Warren Buffett’s Ground Rules - Jeremy C. Miller
Książka jest kompilacją listów Buffetta wysłanych do partnerów ze spółki Buffett Partnership Limited którą zarządzał w latach 1956-1970. Listy te dają czytelnikom wgląd w to, jak Buffett zaprojektował swoją strategię inwestycyjną, według zaleceń Benjamina Grahama.
„Nie będziemy inwestować w firmy, których technologii, mających decydujące znaczenie dla decyzji inwestycyjnych, nie jestem w stanie zrozumieć. O półprzedodnikach i układach scalonych wiem tyle, co o zwyczajach godowych chrząszczy.”
„Prawdziwy inwestor boi się tylko wtedy, kiedy sprzedaje swoje akcje. Przez resztę czasu może lekceważyć podawane wartości. Musi zwracać uwagę na to i działać tylko w takim zakresie, w jakim wymaga tego jego zlecenie. Nie więcej. Zatem inwestor, który daje się podpuścić nieuzasadnionymi spadkami na rynku, traci swoją zasadniczą przewagę. Byłoby lepiej, gdyby jego akcje nie były w ogóle notowane, wtedy oszczędziłby sobie problemów spowodowanych przez nerwy.”
„Nie narzekał bym na rok, w którym my stracimy 15%, kiedy średnia strat wyniosła 30%. To dużo lepszy rok, niż ten, kiedy zarówno my jak i średnia wzrosły o 20%. Istotne jest, żeby zawsze być na wyznaczonym poziomie. Grając w golfa lepiej jest trafić do dołka w czterech uderzeniach przy limicie pięciu, niż trafić trzema uderzeniami, przy limicie trzech.”
9. Jack: Straight from the Gut by Jack Welch & John A. Byrne
Ten bestseller New York Timesa, to autobiograficzne spojrzenie Jacka Welcha, wieloletniego CEO General Electric, na historię swojego życia i podejmowane strategiczne decyzje w biznesie. Buffett polecił tę w swoim liście do udziałowców w 2001 roku, mówiąc, że Jack Welch był wspaniałym menedżerem i że każdy może się nauczyć czegoś z lektury jego autobiografii.
„Na szkoleniach w ośrodku treningowym GE w latach 60-tych zrozumiałem, jak bardzo prawdziwe jest stwierdzenie, że biznes to gra zespołowa i wygrywa w nim drużyna, która zgromadzi najlepszych zawodników. Zwycięskie drużyny biorą się ze zróżnicowania, nagradzania najlepszych, zawsze walczących o podniesienie poprzeczki i rezygnowania z najsłabszych. Miałem szczęście nauczyć się tego w pierwszym roku w firmie, kiedy byłem bliski zrezygnowania z pracy w niej.”
„Najbardziej fascynowało mnie sprowadzanie dużego, skomplikowanego problemu, do prostego wykresu.”
10. Liderzy. Ośmioro niekonwencjonalnych dyrektorów wielkich firm i ich recepta na sukces - William Thorndike Jr
Ta książka opisuje funkcjonowanie różnych firm, wskutek decyzji podejmowanych przez niezwykłych, enigmatycznych prezesów. Buffett polecił ją w liście do akcjonariuszy z 2012, jako najlepszą, którą przeczytał.
„Jedną z najważniejszych decyzji jakiegokolwiek prezesa jest to, jak spędza czas - w szczególności, ile czasu poświęca na trzy podstawowe sfery: bieżące zarządzanie, gospodarowanie budżetem i relacje z inwestorami.”
11. The Little Book of Common Sense Investing - Jack Bogle
Książka składa się z porad i przemyśleń na temat zdroworozsądkowych strategii i ich skuteczności w biznesie. "Zamiast słuchać głośnego zawodzenia handlowców, prawdziwi inwestorzy - zarówno duzi, jak i mali - powinni przeczytać tę książkę - napisał Buffet w swoim liście z 2014 r.
„Sprawa jest prosta: w dłuższej perspektywie wysokość zwrotu z inwestycji zależy niemal w całości od rzeczywistych dochodów z uzyskanych przez przedsiębiorstwo. Ocena inwestorów na podstawie bieżącej spekulacji ma niewielkie znaczenie. To czysta ekonomia odpowiada za wyniki w długim okresie; emocje, znaczenie emocji, tak dominujące w krótkim okresie, długookresowo rozpływa się.”
„Największym wrogiem dobrego planu, jest marzenie o planie idealnym. Jeśli masz dobry plan, to się na nim skup.”
12. Poor Charlie’s Almanack - pod redakcją Petera Kaufmana
Książka to praktyczna biografia Charlie Mungera, wiceprezesa Berkshire Hathaway. Buffett, wieloletni przyjaciel Mungera, przypisuje właśnie Charlieowi wiele sukcesów inwestycyjnych swojego funduszu. - Nigdy nie znajdziesz książki z większą liczbą praktycznych pomysłów - komentował Buffett.
„Przez całe moje życie nie poznałem nikogo mądrego, kto nigdy nic nie czytał.”
13. The Most Important Thing Illuminated - Howard Marks i Paul Johnson
Napisana przez Howarda Marksa, zarządzającego Oaktree Capital książka, zawiera szereg przemyśleń dla inwestorów, napisanych na podstawie osobistych sukcesów i błędów. Warren Buffett podobno określił ją jako "niespotykanie użyteczną książką". Napisał nawet rekomendację na okładkę pierwszej edycji.
„Stwierdzenie, że ceny są zbyt wysokie nie jest równoznaczne z ceny czeka spadek. Akcje mogą być przepłacone i pozostawać na tym poziomie przez długi czas... albo podrożeć jeszcze bardziej.”
„Najbardziej ryzykowne jest kupowanie akcji w szczycie ich popularności. To moment, kiedy wszystkie korzystne fakty i poglądy są już uwzględnione w ich wycenie, a wtedy trudno zachęcić nowych nabywców.”
14. Take on the Street - Arthur Levitt
Książka, która ma pomóc drobnym inwestorom poruszać się w złożonych i często celowo mylnych meandrach Wall Street. Buffett nazwał tę książkę znakomitą. Według niego pomoże ona biznesmenom zrozumieć, jak erodowały standardy rachunkowości i dlaczego upadła firma Arthur Andersen, w efekcie pozwoli lepiej zrozumieć gospodarkę. Levitt, były przewodniczący amerykańskiej Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, w książce spisał nie tylko anegdoty, ale książce codzienne sposoby dla inwestorów, jak chronić się przed siłą i presją Wall Street.
