Trwa pierwsza publiczna oferta akcji banku Raiffeisen, dziesiątego co do wielkości banku w Polsce. Jest to, pod wieloma względami, bardzo nietypowy debiut. Dlaczego spółka zdecydowała się na debiut? Jak prezentuje się na tle innych banków notowanych na GPW? Czy warto się zainteresować akcjami Raiffeisen po debiucie? Sprawdziliśmy to, analizując prospekt emisyjny.
Nietypowe IPO: Bank wchodzi na giełdę bo musi
Zacznijmy od tego, że inwestorzy indywidualni nie będą mogli zapisać się na akcje banku podczas trwającej oferty publicznej. Wszystkie akcje zostaną zaoferowane instytucjom. Raiffeisen podjął taką decyzję ze względu na powód wejścia. Nie jest to pozyskanie kapitału, ale spełnienie zobowiązania wobec KNF, na które bank przystał w 2012 kiedy przejmował Polbank.
Głównym celem IPO nie jest pozyskanie dodatkowego kapitału, ale wypełnienie zobowiązania do sprzedaży 15% istniejących akcji na GPW do końca czerwca 2017 roku. Aby dotrzymać tego terminu postanowiliśmy zaoferować akcje tylko inwestorom instytucjonalnym. Jest to mniej złożony proces niż przygotowanie transzy dla indywidualnych inwestorów.
Międzynarodowa korporacja Raiffeisen Bank International (RBI), właściciel Raiffeisen Banku, musi więc wprowadzić spółkę na giełdę, czy tego chce czy nie. Od kilku lat robi więc wszystko by ten proces przeciągnąć. Dopiero twarde stanowisko KNF przedstawione w ostatnich komunikatach, spowodowało rozpoczęcie procesu IPO.
To jednak nie oznacza, że debiut faktycznie dojdzie do skutku. RBI obawia się, że będzie musiał sprzedać akcje poniżej ich wyceny księgowej. Może więc podnieść argument o działaniu na szkodę spółki i ponownie wznowić negocjacje z KNF o przesunięciu terminu wejścia na GPW. Niska wycena giełdowa oznaczałaby też konieczność zrewidowania wartości banku w sprawozdaniach RBI. Tym samym zagraniczna spółka matka musiałaby przyznać, że straciła na inwestycji w Polsce.
Jak Raiffeisen wygląda na tle innych banków
Ryzyko niskiej wyceny przez instytucje jest realne. Na tle banków notowanych na GPW, Raiffeisen nie prezentuje się zbyt dobrze.
Marża odsetkowa i wskaźniki rentowności
Marża odsetkowa Raiffeisen kształtuje się na poziomie 1,9% za 2016 rok. W pierwszym kwartale tego roku wzrosła do 2,1%. Czyli jest ona porównywalna do wysokości marży dla Millennium i Getin Noble Banku, ale jednocześnie jest niższa od marż pozostałych dużych banków (Tabela 1).
Tabela 1. Porównanie marży odsetkowej i rentowności Raiffeisen i wybranych banków notowanych na GPW.
| Bank | Marża odsetkowa w 2016 r, | Wartość wskaźnika rentowności ROE w 2016 r, | Wartość wskaźnika rentowności ROE w 2015 r, |
|---|---|---|---|
| Raiffeisen | 1,9% | 0,23% | 2,91% |
| Getin Noble | 2,0% | -0,76% | 1,05% |
| Millennium | 2,0% | 10,10% | 8,48% |
| Handlowy | 2,2% | 8,86% | 9,14% |
| mBank | 2,3% | 9,36% | 10,62% |
| BGŻ | 2,6% | 1,25% | 0,21% |
| PEKAO | 2,8% | 9,95% | 9,79% |
| PKO | 3,1% | 8,83% | 8,59% |
| Alior | 4,1% | 9,96% | 8,79% |
Jeszcze gorzej wygląda porównanie wskaźników rentowności. Grupa Raiffeisen zakończyła 2016 rok z bardzo małym zyskiem w porównaniu do kapitałów własnych. Wartość wskaźnika ROE wyniosła więc 0,23%, czyli o rząd wielkości mniej niż w 2015 roku (Tabela 1).
Co więcej, jeśli weźmiemy pod uwagę najnowsze dane, czyli zsumujemy ostatnie cztery kwartały od końca marca 2016 do marca 2017 roku, to otrzymamy stratę netto. Jest to efekt połączenia niskiej marży banku i nałożonego, pod koniec pierwszego kwartału 2016 roku, podatku bankowego.
Kredyty we frankach szwajcarskich w Raiffeisen Bank
Raiffeisen połączył się w 2012 roku z Polbankiem, przejmując jego wszystkie kredyty hipoteczne we frankach szwajcarskich. Z roku na rok ich udział procentowy spada, ale ciągle jest bardzo wysoki. Na koniec 2016 roku kredyty denominowane w CHF stanowiły 35,2% wszystkich kredytów banku. Jest to bardzo wysoka wartość. Z banków notowanych na GPW, tylko Millennium ma większy udział kredytów w tej walucie (38%). Nawet PKO BP, który przeprowadził podobną fuzję z Nordea Bank przejmując jej kredyty frankowe ma ich 15%.
Wykres 1. Kredyty i pożyczki we frankach szwajcarskich jako procent wszystkich kredytów i pożyczek banków notowanych na GPW i Raiffeisen
Zobacz także: Ile kredytów we franku mają banki w 2017 r.?
Dywidenda Raiffeisen Bank
Raiffeisen przyjął politykę dywidendową, zgodnie z którą: "dywidenda wypłacana w danym roku ma być proporcjonalna do wypracowanego zysku". Jednak nie określił ostatecznie jaki procent zysku zamierza wypłacać.
Bank za ostatnie 12 miesięcy wygenerował stratę i jest ryzyko, że cały rok także zakończy na minusie. Trzeba też pamiętać o tym, że co roku KNF określa kryteria wypłaty dywidendy i co roku są one zaostrzane. Raiffeisen może ich nie spełnić. Zdarzało się to w przeszłości. Ponadto, od 2017 roku, banki z dużym udziałem walutowych kredytów hipotecznych zobowiązane są do obniżenia maksymalnej dywidendy według szczegółowych wytycznych KNF. To wszystko sprawia, że szansa na wypłatę dywidendy przez Raiffeisen jest znikoma.
Czy Raiffeisen może poprawić wyniki i zaskoczyć inwestorów?
Mimo, że w porównaniu z bankami z GPW, Raiffeisen nie wypada okazale, to inwestycja w jego akcje może mieć sens w dłuższym terminie. W prospekcie emisyjnym Grupa opisała efekty rozpoczętego programu naprawczego i podała także cele optymalizacji pracy banku na następne lata.
W efekcie restrukturyzacji przeprowadzonej w latach 2014 – 2016, bank zamknął kilkadziesiąt oddziałów i połączył trzy rozproszone centrale w jedną. Ograniczył w ten sposób liczbę etatów o jedną piątą. Przeniósł też część procesów operacyjnych z Warszawy do nisko-kosztowego centrum w Rudzie Śląskiej.
W kwietniu tego roku Grupa Raiffeisen ogłosiła kolejną cześć programu optymalizacyjnego. Jego celem jest uzyskanie znaczących oszczędności do końca 2019 roku. By to osiągnąć, bank zamierza zmniejszyć liczbę oddziałów i etatów. Ma też zamiar znacząco obniżyć wskaźnik kosztów do dochodów. Ponadto zamierza zwiększyć nakłady związane z informatyzacją i automatyzacja procesów.
Za pomocą nowych technologii i podjętych działań optymalizacyjnych poprawi efektywność kosztową i tym samym rentowność. Ponadto wynikom finansowym banku, a zwłaszcza jego współczynnikom wypłacalności, może też sprzyjać wzrost wartości polskiej waluty, który zmniejszy wartość kredytów w CHF w portfelu banku.
Podsumowując, pierwsza publiczna oferta (IPO) banku Raiffeisen jest nietypowa. Bank wchodzi na giełdę ponieważ zobowiązał się do tego przy okazji fuzji z Polbankiem. Niestety pod wieloma względami Raiffeisen wypada słabiej od notowanych banków na GPW. Dlatego też zamierza kontynuować program optymalizacji kosztów, który ma znacznie poprawić jego wyniki do 2019 roku. Niestety debiut niewiele pomoże mu w planach restrukturyzacyjnych, gdyż bank nie otrzyma wpływów z IPO. Sprzedawane są tylko udziały jego właściciela i to właśnie do niego trafią środki z oferty.
---
Wszystkie treści zawarte w artykule mają wyłącznie charakter informacyjny i edukacyjny. Decyzje inwestycyjne podjęte na ich podstawie podejmowane są na wyłączną odpowiedzialność Użytkownika Serwisu.
Zawarte w artykule dane, opracowania, informacje, analizy zostały przygotowane wyłącznie w celach informacyjnych, są tylko i wyłącznie subiektywnymi opiniami autorów i nie są rekomendacjami zawarcia transakcji w rozumieniu § 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, lub ich emitentów lub wystawców m. in. nie opierają się na żadnej metodzie wyceny walorów oraz nie określają ryzyka inwestycyjnego, nie zawierają bezpośrednich zaleceń podjęcia określonych działań inwestycyjnych, przez co nie mogą być traktowane jako doradztwo finansowe, prawne, podatkowe czy też jakiekolwiek inne doradztwo inwestycyjne w rozumieniu art.76 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie z powyższym autorzy nie ponoszą jakiejkolwiek odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podejmowane na podstawie treści zawartych w artykule albowiem nie jest intencją Usługodawcy dokonywanie bezpośrednich porad inwestycyjnych.
