Słaba kondycja funduszy ESG w 2022 r. na globalnych rynkach finansowych
W ubiegłym roku fundusze inwestycyjne oparte o wytyczne ESG radziły sobie gorzej od swoich tradycyjnych odpowiedników. Mimo to inwestorzy nadal wierzą w zieloną transformację.
Słabe wyniki funduszy opartych na ESG
Według analizy Olivera Wymana, na którą powołuje się Financial Times w 2022 r. fundusze inwestycyjne oparte o zasady ESG odnotowały gorsze wyniki o około 3 do 4 punktów procentowych w porównaniu z tymi, które były zorientowane na szeroki rynek akcji.
MSCI, który jest instytucją dostarczającą wiodące narzędzia dla inwestorów w ujęciu globalnym, obniżyło natomiast 95 procent ratingów AAA, które przyznało europejskim funduszom ETF opartych o ESG w tym roku.
Mimo to według Financial Times inwestowanie w bezpieczeństwo energetyczne i transformację energetyczną pozostaje najważniejszym trendem rynkowym. Gazeta zwraca uwagę na to, że szczególnym zainteresowaniem zaczynają się cieszyć spółki rozwijające technologie wychwytywania i magazynowania CO2 oraz takie, które optymalizują i przyśpieszają redukcję emisji w biznesie. Inwestorzy zdają się akceptować podwyższone ryzyko w nadziei na przyszłe zyski.
Alert ESG: Bank Millenium zredukował emisję gazów cieplarnianych o około 60% względem 2020 r.
Czym jest ESG?
W sferze ideowej ESG oznacza taką działalność przedsiębiorstwa, która służy nie tylko zarabianiu pieniędzy, ale również korzyściom dla środowiska, społeczności lokalnych i pracowników.
Dyrektywa CSRG Komisji Europejskiej (Corporate Sustainability Reporting Directive) wprowadza obowiązek raportowania zagadnień ESG przez wszystkie spółki zarówno publiczne, jak i prywatne. Te mające powyżej 250 pracowników są zobowiązane do przygotowania raportu niefinansowego już od 2025 r.
Komisja Europejska wdraża również ujednolicony europejski standard raportowania ESG oraz jego uproszczoną wersję dla mniejszych jednostek. Co więcej raporty ESG będą musiały podlegać audytowi przez niezależny podmiot weryfikujący. Nie będą więc laurkami.
Nieprzestrzeganie norm ESG, a więc m.in. wdrażania głębokiej transformacji energetycznej firm czy korzystania w procesie produkcyjnym z certyfikowanej zielonej energii, będzie mieć poważne skutki. Dla europejskich przedsiębiorstw operujących na terytorium Unii Europejskiej raporty ESG staną się kluczowym elementem przy podejmowaniu decyzji biznesowych, w tym wyborze kontrahenta.
Polski rynek a ESG
WIG - ESG został stworzony jako odpowiedź na rosnące zainteresowanie inwestorów i zarządzających kwestiami związanymi z odpowiedzialnym inwestowaniem i wprowadzony na rynek przez GPW, aby umożliwić inwestorom łatwiejsze inwestowanie w spółki, które są zgodne z wytycznymi ESG. Jednak mimo funkcjonowania indeksu rzeczywistość polskiej giełdy nie wygląda dobrze w kontekście założeń dotyczących zielonej transformacji.
Badanie przeprowadzone przez Fundację Instrat pokazuje, że większość polskich spółek giełdowych nie spełnia celów klimatycznych wyznaczonych w Porozumieniu paryskim. Chodzi o niedopuszczenie do wzrostu globalnej średniej temperatury o więcej niż 1,5 stopnia Celsjusza do końca stulecia. W sumie, "temperature score" dla wszystkich spółek z GPW wynosi 2,64 stopnia Celsjusza, co jest znacznie powyżej dopuszczalnego poziomu.
Nieco lepiej jest w przypadku indeksu WIG - Net Zero grupującego 26 firm, które deklarują, że ich działalność będzie zgodna z celami klimatycznymi. Według raportu, 17 spośród 26 spółek indeksu WIG - Net Zero posiada cele zgodne z Porozumieniem paryskim, jednak dla 6 z nich ocena ta opiera się na celach krótkoterminowych. Cały indeks WIG - Net Zero posiada „temperature score” 2,2 stopnie Celsjusza.
Najgorszym „temperature score” charakteryzują się spółki: PGE, Enea, Grupa Kęty czy Santander, podczas gdy najlepszym wynikiem może pochwalić się PZU, Pekao, CCC, Millenium Bank, ING czy Wirtualna Polska. Cele redukcyjne najczęściej przyjmują spółki notowane na GPW z sektora finansowego, chemicznego i energetycznego. Z raportu wynika jednak, że to sektor paliwowy i energetyczny chce w największym stopniu ograniczyć emisje.
Raport sugeruje, że spółki muszą działać szybko i skutecznie, aby zrealizować cele klimatyczne. Zgodnie z ogłoszonymi celami redukcyjnymi, emisje typu 1 i 2 dla spółek z WIG
- Net Zero powinny spaść do 2030 roku o 35% z około 158 mln ton CO2e w 2021 r. do około 103 mln w 2030 r.
Jednakże, z raportu wynika także, że wiele spółek musi jeszcze podjąć kroki, aby osiągnąć te cele. W rzeczywistości, 9 spośród 26 spółek wciąż nie opracowało strategii redukcji emisji gazów cieplarnianych, a 11 spośród nich nie podało informacji na temat swojego celu redukcji emisji do 2030 roku.
Alert ESG: Answear to moda zrównoważona środowiskowo „na piątkę”
Co z tego wynika?
Dane przytoczone przez Financial Times pokazują, że transformacja zgodna z założeniami ESG napotyka na liczne problemy. Spółki dopiero przystosowują się do nowej rzeczywistości, która nie jest łatwa.
W okresie przejściowym trwających zmian wiele podmiotów lokuje kapitał w nowe technologie, które nie zostały jeszcze skomercjalizowane i nie odnotowuje w związku z tym satysfakcjonujących zysków. Tym bardziej, że takie spółki już zmagają się z obciążeniami wynikającymi z polityki klimatycznej.
Warto przypomnieć, że unijny Zielony Ład opiera się na rozwiązaniach, które dopiero mają zostać wypracowane przez biznes jak np. duże komercyjne magazyny energii, technologie wodorowe czy SMR-y.
Wszystko to wpływa na głęboką niestabilność indeksów zrzeszających te firmy, które deklarują swój rozwój w zgodzie z wytycznymi ESG. Jednak wielu inwestorów zdaje się akceptować tę podwyższoną zmienność w nadziei na duże zyski.
