Szykuje się prawdziwy armagedon w branży gastronomicznej. W czerwcu 2016 roku minister finansów wydał ogólną interpretację, w której podwyższył VAT od sprzedaży w fast foodach z 5% do 8%. Sprzedawcy zostali w ten sposób zmuszeniu do podwyższenia podatków, ale w wielu przypadkach będą musieli oddać należny VAT z poprzednich lat. Naturalnym pytaniem w tym przypadku jakie należy zadać to: Co z giełdowym AmRestem?
O co chodzi z tym Vat-em od Fast Foodów?
Sprawa jest poważna, a nawet arcypoważna. Tematowi poświęcono dotychczas niewiele miejsca w przestrzeni medialnej, tymczasem może on całkowicie "przeorać" rynek restauracji typu fast food w Polsce. Chodzi o różnice w klasyfikacji działalności barów szybkiej obsługi, które dawały możliwość płacenia niższego VAT-u. Niektóre firmy mogły płacić go w niższej stawce 5%.
Na przestrzeni kilku lat podatnicy uzyskiwali interpretacje indywidualne, w których Minister Finansów potwierdzał możliwość zastosowania przez firmy gastronomiczne (m.in. sieci fast food) stawki 5% dla dostaw posiłków. Podatnicy ci opisywali swoją działalność jako dostawę dań gotowych nie zaś usługi gastronomiczne objęte stawką 8%.
W czerwcu 2016 roku Minister Finansów postanowił wydać interpretację ogólną, w której – nieco upraszczając – stwierdził, że taka działalność podlega opodatkowaniu stawką 8%.
Co to oznacza w praktyce?
Radosław Piekarz mówi, że najłatwiej odnieść się do tych podmiotów, które nie miały interpretacji, a stosowały obniżoną stawkę VAT (5%). Takie podmioty nie są chronione i powinny dla swojego bezpieczeństwa skorygować rozliczenia podatkowe. Ci, którzy nie posiadali indywidualnej interpretacji podatkowej, wydanej dla własnej firmy, będą musieli oddać niezapłacony VAT z ostatnich lat. W przypadku małych firm gastronomicznych oznacza to falę bankructw i egzekucji komorniczych, gdyż różnica pomiędzy wyższym, a niższym podatkiem może w praktyce zjeść cały zysk z działalności.
Robert Okulski, doradca podatkowy z Grupy Księgowej Okulscy uważa, że problem może dotyczyć także całych sieci fast food.
Interpretacje podatkowe mają charakter indywidualny, i chronią wyłącznie podmiot, który daną interpretację otrzymał. Tak więc, w przypadku zmiany stanowiska MF nie wystarczy, że tylko spółka matka posiada indywidualną interpretację podatkową w danym zakresie. Każda spółka z grupy, która prowadzi daną działalność powinna posiadać własną indywidualną interpretację podatkową. Interpretacja spółki matki może być argumentem w ewentualnym sporze z fiskusem, nie chroni jednak bezpośrednio spółek zależnych przed skutkami zmian interpretacji dotyczącej stawek podatku VAT, a co za tym idzie jego korektą.
Problem może dotyczyć spółek zależnych w sieciówkach typu fast food, ale też i franczyzobiorców np. McDonalda. Jeżeli franczyzobiorca stosował niższą stawkę VAT bez własnej indywidualnej interpretacji, tylko dlatego, bo inne spółki z sieci już ją otrzymały, to w przypadku kontroli będzie musiał zwrócić zaległy podatek wraz z należnymi odsetkami ustawowymi i ewentualną karą. Tutaj mówimy o naprawdę dużych kwotach!
Zmiana stawki VAT, czyli Istotne ryzyko dla AmRestu
W gronie giełdowych spółek, w stosunku do których zmiana stawek VAT generuje istotne ryzyko znajduje się giełdowy AmRest. Spółka w ostatnich czterech kwartałach wygenerowała przychód w wysokości 3,6 mld zł i jest wyceniana na giełdzie na 5,4 mld zł, a kurs akcji od lat rośnie.
Wykres 1. Kurs akcji AmRest, lata 2005 - 2016
W ostatnich czterech kwartałach AmRest zarobił 179,5 mln zł. Trzeba pamiętać, że duża część z przychodów i zysków została wygenerowana zagranicą. Jeżeli jednak dokładnie przyjrzymy się wynikom to Polska jest jednak wciąż dużym rynkiem w przychodach spółki. Jak wynika ze sprawozdania zarządu z działalności w 2015 roku, sprzedaż w Polsce wyniosła 1,33 mld zł. Trudno ocenić jak duża część z tej kwoty była sprzedawana z 5%, a jaka z 8% VAT. Na pewno nie jest ona mała zwłaszcza jeżeli zsumujemy 2 - 3 lata.
W Polsce AmRest posiada bowiem 354 restauracje. Dokładnie według danych ze strony spółki jest to 208 restauracji KFC, 68 Pizza Hut, 34 Burger King i 44 Starbucks. Właściwie we wszystkich mogła być prowadzona sprzedaż z 5% VAT. Konieczność zwrócenia różnicy do 8% VAT za ostatnie kilka lat mogłaby poważnie nadwyrężyć wynik finansowy firmy, której marża operacyjna wynosi niecałe 6%.
Na nasze zapytanie odnośnie zmian w VAT AmRest nie chciał się szeroko odnosić. Poinformował tylko, że obecnie jesteśmy na etapie analizowania zaistniałej sytuacji i do czasu uzyskania ostatecznych wniosków nie jesteśmy w stanie określić wpływu, o którym Państwo piszą. Na chwilę obecną AmRest nie zmienia stosowanych stawek podatku VAT w Polsce.
Czy AmRest bagatelizuje sprawę?
Nie do końca, bo bazuje na indywidualnych interpretacjach podatkowych. Radosław Piekarz, doradca podatkowy w kancelarii A&RT, zwraca uwagę, że nie zajmując się legislacyjnymi szczegółami, taka interpretacja chroni podatnika tak długo, dopóki nie zostanie zmieniona. Sama zaś interpretacja ogólna nie zmienia automatycznie interpretacji indywidualnej. Czy to oznacza, że podatnicy posiadający korzystne interpretacje indywidualne, potwierdzające możliwość stosowania stawki 5% mogą spać spokojnie? Niestety nie!
Większość interpretacji indywidualnych ma charakter warunkowy. To znaczy, że stawka 5% jest możliwa do zastosowania pod warunkiem, że rzeczywiście stan faktyczny opisany we wniosku jest zbieżny z tym, co robi podatnik. Jeśli postępowanie podatnika nie jest zbieżne z opisanym w interpretacji stanem faktyczny, interpretacja nie ma waloru ochronnego.
Od września MC Donald’s podniósł stawkę VAT
Jak wynika z naszych ustaleń, od września 2016 Mc Donald’s już podniósł stawkę VAT z 5% do 8% na sprzedawane jedzenie. Wynajął też firmę consultingową PWC, która ma obronić spółkę przed koniecznością zwrócenia podatku niezapłaconego w poprzednich latach.
Zdjęcie 1. Paragony z oznaczoną stawką VAT
Sytuacja Mc Donald’s jest bardziej skomplikowana bo spółka ma franczyzobiorców którzy działają jako oddzielne firmy. W przypadku giełdowego AmRestu jest pod tym względem lepiej. Cała sprzedaż generowana przez AmRest w Polsce jest realizowana za pośrednictwem AmRest Sp. z o.o., a więc ryzyko, że któreś spółki nie mają indywidualnych interpretacji odnośnie stawek jest mniejsze. Mimo to, ryzyko związane ze zmianą stawki VAT jest znaczące. Spółka powinna wyjść naprzeciw inwestorów i odpowiedzieć na kilka pytań aby rozwiać wątpliwości:
- Która dokładnie spółka w ramach grupy AmRest posiada indywidualne interpretacje podatkowe w tym zakresie?
- Jakie indywidualne interpretacje podatkowe posiada AmRest i czego one dotyczą?
- Jak duża część przychodów w poprzednich latach była sprzedawana w Polsce ze stawką VAT 5%, która może być zagrożona zwrotem niezapłaconego podatku?
- Dlaczego spółka nie zdecydowała się podnieść podatku VAT już we wrześniu, tak jak to zrobił MC Donald’s?
