Listopadowa projekcja inflacji przygotowana przez Narodowy Bank Polski (NBP) zakłada dalsze wygasanie szoku podażowego oraz odbudowę krajowego popytu i aktywności gospodarczej.
Najnowsze prognozy NBP są zbliżone do tych prezentowanych w lipcu. Wygaszanie szoku podażowego doprowadzi do dalszych spadków wskaźnika CPI. Zgodnie z projekcją do celu inflacyjnego (około 2,5%) dotrzemy pod koniec 2025 r. Na tę chwilę Rada Polityki Pieniężnej (RPP) zawiesiła obniżki stóp procentowych, w efekcie główna stopa referencyjna wynosi 5,75%.
NBP w prognozie uwzględnił również prognozy dla PKB. Zakładają one, że dynamika PKB następnych latach będzie na niższym poziomie od wieloletniej średniej, a swój najwyższy poziom osiągnie w 2025 r.
„Dynamika PKB w latach 2024-2025 będzie jednak niższa od wieloletniej średniej dla polskiej gospodarki. Skalę ożywienia będzie ograniczać przyjęte w projekcji założenie o utrzymaniu stóp procentowych na niezmienionym poziomie, w tym stopy referencyjnej równej 5,75% oraz jedynie umiarkowana skala ożywienia za granicą.” – napisano w raporcie.
Zobacz także: NBP to najbardziej niezależna instytucja w Polsce, mówi prezes Adam Glapiński na konferencji
Dalszy spadek inflacji
Według szacunkowych danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) inflacja w październiku wyniosła 6,5%. To duży spadek względem 11,5% w czerwcu, które zostało podane podczas publikacji lipcowego raportu o inflacji w Polsce.
„Obecny okres najwyższej od wielu lat inflacji zwiększa jej persystencję – jakkolwiek w horyzoncie projekcji oczekuje się obniżenia dynamiki jednostkowych kosztów pracy, to w najbliższych kwartałach nadal będzie ona kształtować się na podwyższonym poziomie.” – napisano w raporcie.
Uspokajanie się efektów szoku podażowego powinno prowadzić do dalszych spadków wskaźnika CPI. „Wygasanie efektów silnego negatywnego szoku podażowego będzie jednocześnie prowadzić do dalszego spadku inflacji CPI. W szczególności ustępowanie wcześniejszych zaburzeń na rynkach surowców i w globalnych łańcuchach dostaw wpływające na spadek inflacji w otoczeniu polskiej gospodarki oraz spadek dynamiki cen importu będzie w najbliższych kwartałach oddziaływać w kierunku obniżenia kosztów przedsiębiorstw.” – czytamy w raporcie.
Zakładając z Rada Polityki Pieniężnej (RPP) pozostawi stopy procentowe na niezmienionym poziomie (przy gł. stopie 5,75%), inflacja dojdzie do celu pod koniec 2025 r.
„Przy założeniu utrzymania stóp procentowych NBP na niezmienionym poziomie (w tym stopie referencyjnej równej 5,75%) inflacja CPI powróci do przedziału odchyleń od celu inflacyjnego NBP – określonego jako 2,5% +/- 1 pkt proc. – pod koniec horyzontu projekcji.” – określono w raporcie.
Legislacje i ich wpływa na PKB i CPI
Wydarzenia, które w ostatnich latach mocno wpływały na nasze życie, jak pandemia, wybuch wojny w Ukrainie, doprowadziły do sporych zawirowań na światowych rynkach energii. W odpowiedzi na rosnące ceny, rząd w latach 2022-23 wprowadził tarcze, które miały chronić Polskie gospodarstwa domowe przed wyższymi kosztami.
„bieżącym roku nastąpiło wycofanie się z większości obniżek stawek podatków pośrednich, przy jednoczesnym wprowadzeniu ustawowych regulacji taryf ciepła i wybranych nośników energii połączonych z wypłatą rekompensat dla ich sprzedawców i dystrybutorów39. Zgodnie z aktualnym stanem prawnym, rozwiązania te mają obowiązywać do końca br. i są w części sfinansowane przez wytwórców energii elektrycznej, sektor wydobycia węgla i produkcji koksu oraz przedsiębiorstwa obrotu.” – napisano w raporcie.
Prezentowana projekcja zakłada, że w kolejnych latach rządowe tarcze ograniczające wzrost cen energii dla podmiotów wrażliwych będą wygaszane, a te dotyczące cen gazu mają zostać utrzymane tylko do końca br. roku.
Według obliczeń NBP wartość rekompensat z tytułu tarcz wyniesie w tym roku 1,3% PKB, ale duża część zostanie sfinansowana po stornie producentów.
„Według szacunków NBP, opartych na dokumentach i prognozach rządowych, łączna wartość rekompensat z tytułu regulacji taryf dotyczących gazu, węgla, energii cieplnej i elektrycznej wyniesie w bieżącym roku 1,3% PKB. Jednocześnie duża część tej kwoty ‒ 0,8% PKB ‒ będzie sfinansowana przez producentów prądu i wydobywców krajowego węgla i gazu ziemnego.” – czytamy w raporcie.
Koszty obniżka stawki VAT do zerowej w tym roku (na produkty żywnościowe itd.) wynosi 0,3 PKB.
Zgodnie z najnowszą prognozą wzrost dynamika PKB przyspieszy w latach 2024-25, a swój szczyt osiągnie w 2025 r., co będzie związane z napływem funduszy unijnych. Należy jednak pamiętać, że mocny wpływ na aktywność gospodarczą będzie miał poziom stóp procentowych.
„[…] oczekuje się odbudowy krajowego popytu oraz poprawy aktywności gospodarczej za granicą przekładających się na wyraźne przyspieszenie w latach 2024-2025 wzrostu gospodarczego w Polsce. Dynamika PKB osiągnie najwyższy poziom w 2025 r., kiedy oczekiwany jest silny wzrost napływu funduszy unijnych w ramach nowej perspektywy finansowej 2021-2027. Skalę ożywienia będzie natomiast ograniczać przyjęte w projekcji założenie o utrzymaniu stóp procentowych na niezmienionym poziomie, w tym stopy referencyjnej równej 5,75%.” – opisano w raporcie.
Zobacz także: Wakacje kredytowe 2024. Projekt ustawy zakłada te same warunki, które obowiązują w tym roku, ale ma małe szanse na wejście w życie
Niewielki spadek liczby pracujących
W perspektywie kolejnych kwartałów projekcja przewiduje niewielki spadek liczby osób pracujących. Jednak ta sytuacja ma bezpośredni związek z obniżaniem się osób w wieku produkcyjnym i spowolnieniem krajowej dynamiki PKB w br.
„Stopniowo obniżająca się w horyzoncie projekcji liczba osób aktywnych zawodowo, wynikająca z negatywnego wpływu procesów demograficznych, będzie również oddziaływać w kierunku spadku liczby zatrudnionych, ale równocześnie ogranicza skalę wzrostu stopy bezrobocia” – napisano.
